Leren kloklezen of klokkijken. Je weet wel. Die lessen die veel herhaling nodig hebben bij kinderen en bijna in elk leerjaar opnieuw aan bod komen.
In sommige scholen wordt de analoge klok zelfs niet meer aangeleerd, in andere klassen moeten kinderen tot vervelenstoe wijzers tekenen.
Wijzers tekenen?! Is dat een efficiënte leerhandeling dan?
Is er iemand die een baan kan bedenken waarbij je wijzerplaten moet tekenen?
Tenzij je bij een uitgeverij gaat werken als graficus lijkt me dat onwaarschijnlijk. En geloof me, daar hebben de grafische programma’s graden en rotatie voor uitgevonden. Dat hoeft heus niet met een lat. Daarnaast is deze erg arbeidsintensieve oefenvorm niet alleen demotiverend voor de leerlingen maar ook nog eens erg arbeidsintensief voor jou als leerkracht.
Daarom geef ik je hier graag 10 alternatieven om het wijzers tekenen en wijzerplaten “draaien” uit je klas te verbannen en zinvol aan de slag te gaan met kloklezen.
2. Hang een klok in je leslokaal en gebruik die ook
Vraag doorheen de dag regelmatig aan een leerling hoe laat het is. Gebruik eventueel een kookwekkertje. Dit laat je aan het begin van de dag door een leerling aan zetten en komt op de bank van een andere leerling. Gaat het klokje af zegt die hoe laat het is, draait het klokje opnieuw op en zet het op de bank van de volgende leerling.
Zijn je leerlingen wat ouder? Laat ze dan alvast uitrekenen hoe laat het zal zijn als het wekkertje afloopt. Noteer dat ergens aan het bord. Je kan er zelfs een wedstrijdje van maken en er punten aan verbinden. Wil je niet elke dag spelen, spreek dan met je leerlingen een vaste dag af.
4. Speel BINGO
Voorzie enkele kaarten met klokken op en enkele fiches of voorwerpen om op de kaarten te leggen. Eventueel werkt lamineren en een stiftje ook natuurlijk!
Laat de leerlingen kaartjes trekken en het tijdstip aflezen. Vervolgens gaan de anderen op zoek op hun eigen bingo-kaart. Zo heb je telkens meerdere leerhandelingen voor alle leerlingen en voeren de de primaire taak uit: de klok aflezen.
6. Ga samen koken
Recepten zijn een bron van wiskundige genialiteit. Niet alleen kan je in een realistische context meten en wegen maar ook tijd speelt hier vaak een belangrijke rol. Laat 3 minuten doorkoken, laat de oven voorverwarmen en bak gedurende … minuten.
Recepten geven tegenwoordig ook aan hoeveel tijd je er voor nodig hebt. De ideale uitdaging om dat even te controleren, toch?
Stel samen een schema op volgens de planning van het recept. Tel de minuten op, maak een mooi schema en voorspel het tijdstip op de klok waarop het gerecht klaar zal zijn. Ga daarna aan de slag en test of het tijdsschema ook klopt. Laat elke leerling ook een evaluatie maken van de eigen schatting. Hoeveel minuten zat je er naast, was het meer of minder, en wat is de oorzaak daarvan?
Leren kan ook lekker, sorry, leuk zijn!
8. Zoektocht en bewegend leren
Maak een leuke zoektocht in je lokaal, de turnzaal of doorheen de hele school. Maak een grondplan en duid aan waar ze klokken kunnen vindden. Laat de leerlingen de klokken die je ophangt combineren met een andere locatie. Zo hoef jij enkel de lijnen op het werkblad te corrigeren en oefenen de kinderen toch het kloklezen.
Ook een loop- of springspel in de gymzaal is een leuk alternatief en zet in op meer beweging of leren in de buitenlucht.
Zin in meer?
Ben je geprikkeld door deze blog? Wil je graag meer inspiratie rond spelend leren, leuke en originele manieren om je lessen aan te pakken? Volg ons op Facebook en blijf op de hoogte van al onze hersenspinsels!
1. Gebruik klokken in een realistische context
Combineer het kloklezen met een leesboek of verhaal en laat de kinderen schatten hoe laat het is in het boek wanneer er iets gebeurt. Of doe het omgekeerde. Geef je leerlingen een tijdstip op een klok en laat ze vertellen wat ze op dat tijdstip normaal op een dag aan het doen zijn.
Zijn je leerlingen wat ouder? Ga dan bewust voor vakoverschrijdend leren en betrek een tijdstabel. De programmatie van tv, een treintabel, een afsprakenplanner van een dokterspraktijk, … Zo combineer je het kloklezen met een zinvolle en realistische context.
3. Ook buiten je klas zijn klokken
Ga je op uitstap? Enkele dagen weg, of snel even naar de markt met je klas? Vraag hen dan om alert te zijn voor klokken op straat. Er zijn meer klokken in het straatbeeld dan je denkt. Enkele voorbeelden: bij de apotheek, de kerkklok, aan het station, …
Elke klok die je voorbijkomt biedt de kans om ze te lezen en dus te oefenen.
Wil je elke leerling laten mee denken? Vraag ze dan om het uur op te schrijven in plaats van het te zeggen.
5. Bouw zelf een klok
Ok. Niet panikeren. Ik bedoel geen autonoom werkende klok!
Maar met een papieren bordje, enkele wijzers en een splitpen kan je met jonge kinderen snel zelf een klok maken. Oefen ook even met tandwielen en draairichtingen. Zo leren ze ook de techniek die er achter zit en is je les toch wat rijker geworden. Daarna is het “spelen” met de wijzers natuurlijk enkel een beloning en kan je deze activiteit wel op een goede manier integreren.
8. Speel meer spelletjes
Er zijn verschillende spellen op de markt die het kloklezen ook op een authentieke manier benaderen. Een memory met analoge en digitale klokken, een domino-spel waarbij je klokken moet linken aan rituelen of momenten in een dag of een spel specifiek rond kloklezen. Bijvoorbeeld ons eigen spel Wolfje, Wolfje hoe laat is het?
Hierbij kan je zelf het niveau kiezen en ook of je met analoge, digitale klokken of allebei aan de slag wil gaan. De kaarten lenen zich ook heel goed tot een memory spel of een bingo met de hele klas. Driedubbel speelplezier dus!
PS: wil je het spel graag eerst even uittesten of uitlenen dan kan dat in onze spelotheken te Mechelen of Hasselt.
10. Vergeet ook de instructie niet
Naast al deze creatieve en originele manier van lesgeven blijft de instructie natuurlijk ook belangrijk en is het niet verkeerd om in een werkboek eens een blaadje wijzers te tekenen. Maar laat deze blog vooral een oproep zijn om hier niet in te overdrijven en de effectieve leerhandeling niet uit het oog te verliezen. Werkboeken zijn al even geen heilige graal meer en passen zeker niet bij de leerstijlen van alle kinderen.